Troska o siłę zazimowanej rodziny

Z dużej liczby pszczół, jaka była latem w ulu na progu okresu zimowego pozostaje jedyne mała ich część. Owady osłabły, poświęcając  się utrzymaniu siły w okresie zbierania pożytku, pielęgnowania czerwia w sierpniu i wrześniu oraz gromadzenia pożywienia na zimę. Z pszczół wygryzionych w lipcu do chwili obecnej przetrwały tylko pojedyncze osobniki - jedynie te najsilniejsze. Rodzina zimą będzie składała się z pszczół wygryzionych w sierpniu i na początku września. Przeglądając komórki z czerwiem na wybranym plastrze, szybko doliczamy się co najmniej 3 tys. co oznacza że z pięciu, sześciu takich plastrów wygryzie się ponad 15 tyś. pszczół. Jeśli nie będą one karmić larw, to utworzą rdzeń zimującej rodziny. Taki rdzeń uzupełniony zostanie pszczołami wygryzionymi we wrześniu i październiku. Jeżeli w czasie rozwoju tych pszczół panują dobre warunki żywieniowe, średnia długość ich życia sięgnie od sześciu do ośmiu miesięcy. Ponieważ osobniki letnie we wrześniu i październiku nieustanie wymierają, liczebność rodziny przygotowywanej do zimowli określa przede wszystkim liczba plastrów z czerwiem w sierpniu.

Kluczowe znaczenie dla zachowanie siły rodziny przez całą zimę ma dobra kondycja owadów, którą nabywają one jeszcze w stadium larwalnym, poczwarki, a potem już jako młode pszczoły. Czynnikiem wpływającym wpływającym na dobrą kondycję rodziny przygotowanej do zimowli jest także stopień inwazji roztoczy Varroa. Niezbędne jest leczenie rodziny wykonane we właściwym czasie.

Rodziny liczące od 12 do 15 tyś. pszczół zimowych, do których dyspozycji jest od 12 do 20 kg pożywienia i około dwóch, trzech plastrów pierzgi, przetrwają nawet surową zimę. Przede wszystkim w ostatnich dniach zimy, gdy na wskutek wychowu czerwia wzrasta zapotrzebowania na pokarm, wraz ze wzrostem liczebności rodziny zmniejszają się racje żywnościowe przypadające na jedną pszczołę. Trzeba przy tym wiedzieć, że każdy gram pokarmu "spalany" w układzie trawiennym pszczoły negatywnie wpływa na jej siły życiowe. Im mniej pokarmu trawią owady wciągu doby, tym bardziej zwiększa się średnia długość ich życia, i tym więcej sił zachowują one na wiosnę.

Nieskuteczną metodą obniżenia ilości spożywanego przez owady pokarmu jest dodatkowe ocieplenie rodziny. Pszczoły nie nagrzewają wtedy całego gniazda, lecz wyłącznie okolice kłębu zimowego. Nie ma na to jednak wpływu dobra izolacja ula.