Stanowiska pasiek - Otoczenie - Możliwość dojazdu

Jeśli chcemy opiekować się rodzinami terminowo i wygodnie, musimy zapewnić sobie możliwość dojazdu do pasieki przez cały rok, z wyłączeniem miesięcy zimowych. W okresie wzrostu liczebnego roju koniecznie jest dowiezienie odpowiedniej ilości magazynów miodowych oraz przewiezienia ich do pomieszczenia, w którym odbywa się wirowanie plastrów. Konieczne jest tworzenie młodych rodzin i ich wywożenie. I wreszcie późnym latem i jesienią trzeba rodziny dokarmiać, aby potem połączyć i wymienić matki - co przygotuje je na zimę. Można przy tym przenieść rodziny do innego źródła pożytku i dopiero potem przywieźć z powrotem. Jak nie trudno zauważyć, oznacza to że pszczelarstwo wiąże się z dojazdami i przewozami. Na miejscu możemy sobie znacząco ułatwić pracę, korzystając z taczek. Bez dojazdu jednak wszelkie te prace są żmudne i męczące, co hodowaniu pszczół odbiera sporo radości.

Stanowiska pasiek - Otoczenie - Pszczelarz jako sąsiad

Nerwy mogą jednak pojawić się już tylko z tytułu posiadania pszczelarza za sąsiada. Powodem często bywają przewidywane pretensje o zapasy jedzenia i wzajemne oddziaływanie pasiek.

Przy urządzaniu nowej lokalizacji warto przyjrzeć się bliższej i dalszej okolicy pod kątem tego, czy w pobliżu znajdują się inne pasieki. Wielkość rozpatrywanej okolicy zależy oczywiście od liczebności naszej pasieki - dla 20 rodzin bierze się pod uwagę odległość 500 m od lokalizacji. Mniej liczebne pasieki mogą leżeć bliżej siebie. Ważne, aby w okresie braku źródeł pożytku nie dochodziło do wzajemnych rabunków pomiędzy pasiekami.

Lokalizacja pasieki niekoniecznie musi znajdować się na naszym gruncie. Można poszukać innego miejsca i porozmawiać z właścicielem lub osoba uprawnioną do użytkowania terenu. Najczęściej uzyskanie zgody na wydzierżawienie fragmentu działki pod rozmieszczenie uli nie stanowi wielkiego problemu. W przypadku natrafienie na nieużywaną pasiekę można zapytać właściciela o jej odsprzedaż lub dzierżawę - często chodzi tu o brak dobrej lokalizacji, już z roślinnością poprawiającą warunki życia rodzin. I wreszcie - przed urządzeniem uli należy zdobyć zgodę właściciela miejsca na wjazd samochodem.

Stanowiska pasiek - Otoczenie

Zapewniając pszczołom dostęp do wody, ograniczamy ich wycieczki na sąsiednie działki. Pozostają jednak inne rodzaje owadzich lotów, które regularnie generują sąsiedzkie konflikty.

Nie ma reguł prawnych określających ograniczenia lokalizacji rodzin. Każdy może trzymać dowolną ilość pszczół, w jakimkolwiek należącym do siebie miejscu. Konieczne jest tylko trzymanie się litery prawa sąsiedzkiego i użytkowanie pszczół w taki sposób, aby nie umożliwiać sąsiadom korzystania z własnej działki. Przeważnie jednak prawo to reguluje sytuacje związane z wnętrzami domostw. Zatem skala podejmowanego użytkowania pszczół  wymaga rozsądku i uwzględnia warunków otoczenia.

Również pasieki oddalone od domostw ludzkich należy umieszczać tak, aby lot pszczół nie uprzykrza życia innym i nie utrudniał prac na sąsiadujących działkach. Trzeba też dopilnować, aby owady nie naprzykrzały się pieszym. Bezpośrednim przelotem na drogi i place zapobiec można za pomocą zarośli o dwumetrowej wysokości. Ma to dodatkową zaletę - pozwala ukryć pszczoły przed wścibskimi obserwatorami. Oczywiście nie mówimy tu o ukrywaniu pszczół, ale mimo to dobrze jest unikać napędzania sąsiadom strachu.

Stanowiska pasiek - Woda - Oczka wodne

Jak wynika z powyższego opisu, najlepiej sprawdzają się oczka wodne. Do ich przygotowania w wybranej lokalizacji potrzeba około 1m kwadratowego w miarę okrągłego terenu, gdzie wykonujemy wykop o głębokości 1,5 łopaty, wykładając krawędzie wykopu wybieraną ziemią. Dno wykładamy folią do oczek wodnych o wymiarach 1,5 x 1,5m, a wystające fragmenty przykrywamy kamieniami i ziemią.

Do wykopanego zbiornika wkładamy kilka dużych kamieni, które następnie okładamy mchem, a na krawędziach oczka układamy nieco ukorzenionych roślin trawiastych. Na koniec wlewamy od 50 do 100 litrów wody i nasze oczko jest gotowe. W przyszłości może wymagać uzupełniania wody, ale tylko w przypadku długich okresów suszy.

Wskazówka
- miejsce na oczko wodne musi być ciepłe i wolne od silnych podmuchów wiatrów. Już przy pierwszych oblotach pszczoły będą potrzebować całkiem sporo wody. W zależności od miejsca i klimatu może to oznaczać nawet połowę lutego
- oczko trzeba urządzić szybko, w przeciwnym razie pszczoły zdążą same zadbać o źródło wody
- nie wolno dopuścić do wyschnięcia oczka
Obserwując częstotliwość wizyt pszczół u źródła wody, możemy ocenić sytuację żywieniową rodziny:
dużo pszczół = mało pożytku
mało pszczół = dużo pożytku

Stanowiska pasiek - Woda - Woda kapiąca

Bardzo przydatne w użytkowaniu okazują się instalacje z wodą kapiącą na poprzecinaną żłobieniami deskę. Potrzebny jest pojemnik na wodę z kurkiem i deska o długości 1-1,5 m i szerokości 25 cm, z wydrążonym od góry do dołu "zygzakiem". Zamiast żłobieniem, strumień wody można kierować za pomocą naprzemiennie ułożonych listewek. Pojemnik z wodą musi znajdować się jakieś 30-40 cm nad deską. Ta znajduje się pod kurkiem, po niej woda spływa w dół, skąd mogą ją zbierać pszczoły. Pojemnik na górze może być zaopatrywany w deszczówkę z rynny albo w wodę z innego źródła. Takie otwarte kaskady wody mają jedną wadę - wymagają uporządkowania po oblocie oczyszczającym. Oczka wodne, dla odmiany, mają zapewnione samooczyszczanie dzięki zwierzętom i kulturom bakteryjnym.

Stanowiska pasiek - Woda

Oprócz dostępu do pożywienia, w wybranej pasiece pszczoły muszą mieć również dostęp do wody. Rodzina w okresie wiosenno - letnim zbiera dostatecznie dużo względnie płynnych substancji odżywczych, które może bądź od razu spożywać, bądź też wykorzystać do przygotowania papki. W dni, kiedy pożywienie jest niedostępne, zwłaszcza wczesną wiosną, wykorzystywane są zagęszczane zapasy, które przed spożyciem muszą być rozrzedzone. Do tego pszczoły potrzebują wody. Ale tak dzieje się nie tylko w chłodne dni. Także w okresie ciepłym pszczoły korzystają z wody - rozprowadzają ją po powierzchni plastra, aby dzięki jej parowaniu uzyskać obniżenie temperatury ula, co uchroni go przed przegrzaniem.

Jeśli w bliskim sąsiedztwie pasieki brak jest naturalnych źródeł wody, rolą pszczelarza jako opiekuna pszczół jest "zrekompensowanie" tego niedostatku. Pszczoły preferują wodę stojącą, wzbogaconą minerałami, do pewnego stopnia również trochę zabrudzoną. Zapewnienie owadom dostępu do wody w osłoniętym od wiatru, ciepłym miejscu przyczynia się do wzrostu liczebności rodziny na wiosnę i zmniejsza jej straty ilościowe. Dla rodziny decydujące znaczenie ma bowiem to, czy źródło wody znajduje się w znanym, blisko położonym miejscu, czy też wymaga podejmowania dalekich lotów.

Zaletą własnego źródła wody jest trzymanie pszczół z dala od sąsiadujących działek, jak również od nielubianych przez pszczelarzy kałuży na drogach, gdzie owady mogą zostać przejechane.

Stanowiska pasiek - Dostep do źródeł pożytku - Zagęszczenie pszczół

Wybierając lokalizację, oprócz wcześniej wymienionych warunków musimy uwzględnić również dostęp do pożytków, a tym samym - podstawę żywieniową. W praktyce rzadko zdarzają się sytuacje, gdy liczbę rodzin trzeba ograniczyć do mniej niż 20. Często w jednej pasiece trzyma się nie więcej niż 30 rodzin. Przy dobrej dostępności źródeł leśnych nawet przy 40 rodzinach nie zaobserwuje się spadku wydajności. Faktycznie limitującym czynnikiem jest możliwość opieki i dokarmiania pszczół przez człowieka w okresie braku pożywienia. W tym czasie pszczelarzowi łatwiej pracuje się z mniejszą liczbą rodzin - wówczas powinno być to 15 - 20 rodzin w pasiece.

Stanowiska pasiek - Dostęp do źródeł pożytku

Na całorocznym stanowisku pszczoły powinny mieć ciągły dostęp do źródeł pokarmu. Aby rodzina mogła się rozwijać, już na wiosnę w okolicy swojej siedziby musi znaleźć wystarczający zapas pyłku. W pobliżu ula pszczoły wykorzystują mnogość "dawców" pyłków z ogrodów i klombów. Dalej, po za tym obszarem, w razie konieczności trzeba zadbać o dostępność źródeł pyłku, choćby przez zasadzenie odpowiednich roślin. W lasach mieszanych często można spotkać olsze, leszczyny i wierzby, których "produkcja" pyłku pokrywa długi i ważny przedział czasowy. Występują tam również zawilce, cebulice, przebiśniegi i śnieżyce wiosenne. Jesiony, klony oraz czereśnie dzikie i ptasie również są ważnymi dostawcami pyłku i nektaru. Pożytki rozwojowe powinny płynnie przejść w regularne - kwiaty drzew owocowych, roślinność polną,  kwiaty leśne, lipy, czereśnie, wiciokrzewy, maliny, kruszyny pospolite, wierzbówki i inne. Korzystne dla pszczół są też pożytki tymczasowe, jak facelia czy słoneczniki. Jeśli w wybranym miejscu raz na kilka lat dostępne będą leśne źródła pożytków to dla naszych pszczół wybraliśmy naprawdę świetne miejsce.

Stanowiska pasiek - Mikroklimat

Lokalne warunki klimatyczne dają się we znaki przede wszystkim w okresie zimowym. Pszczoły źle się czują przy ciągłym zimnie i zawilgoceniu, które zarówno ograniczają ich możliwości lotów, jak i sprawiają, że ule długo pozostają pełne wilgoci. Należy więc unikać lokalizowania pasiek w zastoiskach zimnego powietrza i w wilgotnych dolinach. Podobnie, niedogodnymi miejscami na stanowiska uli są cieniste zakątki północnych skrajów lasów. Rodziny pszczele przebywające w zimnym ulu mogą przegapić oblot oczyszczający, jeśli promienie słoneczne nie ogrzeją ula, ani powietrza w jego otoczeniu. Przy przedłużającym się okresie zimna taka sytuacja może skutkować biegunką, która wywrze fatalny wpływ na liczebność rodziny.

Dobrą lokalizację stanowią natomiast zatrzymujące ciepło okolice południowych i południowo - zachodnich granic lasów, miejsca blisko budynków, murów czy wałów.

Innym aspektem mikroklimatu jest ochrona przed wiatrem. Ogólnie rzecz biorąc, pszczoły potrafią dobrze sobie radzić z powiewami wiatru, co widać chociażby po ich zachowaniu w locie - o ile przy stojącym powietrzu owady te latają na dużej wysokości, o tyle przy gwałtownych podmuchach trzymają się blisko ziemi.

Brak ochrony przed wiatrem lub wybór zbyt wietrznej lokalizacji ma jednak negatywny wpływ na rozwój rodziny. Przede wszystkim trzeba chronić pszczoły przed wiatrami wschodnimi i północnymi. Jest to problem m.in. stanowisk zlokalizowanych w cieniu żywopłotów, lasów czy wzgórz otwartych w kierunku południowo - wschodnim. Jeżeli wybrana lokalizacja ma być używana długotrwale, warto posadzić w pobliżu ula odpowiednią roślinność, chroniącą przed wiatrami.

Korzystny wpływ na mikroklimat mają w okresie zimowym i wiosennym promienie słoneczne - ocieplają i wysuszają pszczele mieszkania, poprawiają tym samym warunki rozwoju roju.

Niewskazane jest jednak wystawienie ula w lecie na pełne słońce. Powstaje w nim wówczas zbyt wysoka temperatura, i to w czasie, gdy pszczoły powinny zajmować się budową plastrów i troszczyć się o larwy ! Zamiast wykonywać normalne czynności, owady muszą wtedy zająć się wentylowaniem ula.

Ratunkiem w takiej sytuacji może być posadzenie w pobliżu pasieki drew - w taki sposób, aby ich liście osłaniały pszczoły w środku dnia przed słońcem.

Stanowiska pasiek

Otoczenie, w którym umieścimy pasiekę w istotnym stopniu wpłynie na dobre samopoczucie pszczół. Dlatego też ważne jest, aby sprawdzić potencjalne lokalizacje pod katem spełnienia następujących kryteriów:

 Właściwe miejsce powinno zapewnić owadom dobry mikroklimat - w jego otoczeniu musi istnieć duża dostępność pyłku i nektaru, a lotów do źródeł pożytku nic nie powinno zbieraczkom utrudniać ani nic im w tym czasie nie powinno zagrażać. Dobrze, aby do wybranego miejsca można było dojechać samochodem.

 Jeśli poszukiwane jest miejsce całoroczne, powyższe kryteria należy traktować równoważnie. W przypadku pasiek wędrownych mikroklimat odgrywa mniejszą rolę, jako że pszczoły w wybranej lokalizacji i tak spędzają porę ciepłą. I odwrotnie: przy wyborze miejsca na przezimowanie to właśnie mikroklimat będzie miał kluczowe znaczenie, jeśli zaś chodzi o dobrą dostępność pyłku - należy zwrócić uwagę głównie na okres wczesnowiosenny. Stanowisko, które będzie spełniać wszystkie wymienione warunki, to pełnia szczęścia - pozwoli uniknąć dużo pracy i dojazdów.

Ul idealny - Ule z dostępem od góry i z tyłu

Konstrukcje, w których dostęp do zawartości ula możliwy jest od góry, to stojaki, leżaki i ule wielokorpusowe. Dawniej często wykorzystywane były także ule o dostępie od tyłu, od strony przeciwnej do wloty, z której to pszczelarz wyciągał i kontrolował ramki. Ule o dostępie od tyłu tzw. szafkowe nadają się do układania w stosach, co pozwala pszczelarzowi trzymać wiele rodzin na małej powierzchni.

 Przy ulach o dostępie od góry konieczne jest zapewnienie możliwości wglądu i dostępu do jego zawartości od tej właśnie strony. Uniemożliwia to składanie tego typu uli na stosach, toteż wymaga relatywnie dużo miejsca. Ul taki ponadto nie może być po prostu postawiony w docelowej lokalizacji, wymaga bowiem uprzedniego zabezpieczenia przed warunkami atmosferycznymi. Decydując się na tego rodzaju system, musi od razu przewidzieć odpowiedni stojak dla pasiek wolnostojących i/lub wędrownych.

Trzeba też powiedzieć wprost, że wszystkiego mieć nie można i wybór ula - jego wymiaru i układu - wymaga wielu kompromisów. Znakomita większość pasiek ma dzisiaj ule wielokorpusowe. To one skutecznie podbiły rynek, i to do nich należy przyszłość.

Ul idealny - Porównywanie systemów uli wielokorpusowych - Korpus nie do wszystkiego

Ule wielokorpusowe  to konstrukcje wymuszające prowadzenie prac przy rodzinie "od góry", co ogranicza ich stosowalność w pewnych sytuacjach. Na przykład uli takich nie można składać w stosy. Do kontroli roju niezbędne jest zdejmowanie umieszczonych na górze ula magazynów miodowych.

Podnoszenie ważących po 20-30 kg magazynów miodowych wymaga niemało wysiłku, i dla niejednego pszczelarza stanowi barierę nie do pokonania. Również i wielkość pasieki może stanowić ważny czynnik podczas podejmowania decyzji o wyborze ula. W wielkich pasiekach często spotyka się specjalne dźwigi, a mimo to i tak pracują przy nich, niemal bez wyjątku, osoby o sporej tężyźnie fizycznej. Pasieki liczące od 10 do 100 uli nastawione są niemal wyłącznie na pracę ludzkich mięśni.

Opieka nad rojami w ulach leżakowych i stojakach wymaga mniejszych nakładów sił. Takie rodzaje uli stanowią dobrą alternatywę dla osób słabszych fizycznie oraz niepełnosprawnych.

Ul idealny - Porównywanie systemów uli wielokorpusowych - Wady i zalety różnych systemów uli

Dadant europejski, dadant zmodyfikowany
Zalety:
- tylko jedno pomieszczenie gniazdowe
- osobne plastry do zbierania miodu
Wady:
- inne ramki do komory gniazdowej i magazynu plastrów
- odnowienie budowy wymagające wysiłku
- możliwość wybierania miodu tylko w pewnym stopniu
- wychowania pokolenia młodych robotnic wymaga wysiłku
- nieruchome warstwy
- ograniczona różnorodność

Langstroth
Zalety:
- popularny na całym świecie wymiar ramek
- dobrze sprawdza się przy pasiekach wędrownych, wykorzystujących odległe pożytki
Wady:
- pojedynczy korpus jest zbyt mały, aby pomieścić część gniazdową, tzw. rodnicę. Dwa korpusy dają już zbyt dużo miejsca
- tylko w szczególnej sytuacji możliwe jest wybieranie miodu w całości
- zimowanie na dwóch korpusach - zbyt duże wymagania odnośnie miejsca
- przy korzystaniu z oddzielnych magazynów miodowych używa się różnego rodzaju ramek w jednym i tym samym systemie. Jeśli korzysta się z pełnych korpusów i pełnowymiarowych ramek, dość często ma się do czynienia z ciężkimi magazynami miodu

Wielkopolski
Zalety:
- bardzo popularny w kraju
Wady:
- niska masa plastrów - w porównaniu np. z langstrothem czy dadantem potrzebne jest o 25% więcej ramek, aby uzyskać taka samą powierzchnię plastra. Wymaga to oczywiście więcej: ramek, przeglądów, przekładania, wytrząsania pszczół przy zbieraniu plastrów z miodem itp.

Ostrowskiej
Zalety:
- jednakowe wymiary plastrów w gnieździe i w magazynie miodu
- duża mobilność poszczególnych korpusów
- dogodny do odbudowywania
- niemal nieograniczona swoboda przy wychowie młodych pszczół i łączeniu/zasilaniu rodziny
Wady:
- przy zimowaniu na dwóch korpusach wymagane jest dużo miejsca i zapas pokarmu
- korpusy pełne miodu są ciężkie

Ul idealny - Porównanie systemów uli wielokorpusowych

Z początkowo dużej różnorodności systemów uli i wielkości ramek w Polsce wyodrębniły się z czasem trzy główne typy uli - wielkopolski, warszawski, poszerzany ul Ostrowskiej. Inne popularne alternatywy to ule typu langstroht dadant.

Wybierając ul wielokorpusowy, powinniśmy kierować się następującymi kryteriami:
- bezfelcowa konstrukcja
- dennica z siatką zapewniającą przepływ powietrza, dająca możliwość oceny liczebności roztoczy Varroa
- łatwa regulacja wielkości otworu wylotowego
- izolacja daszka
Decyzja, z jakiego materiału ma być wykonany ul, zależy od zasobności portfela nabywcy, metody pozyskania i cech materiału. Ule z tworzyw sztucznych są bardzo lekkie, ale trudniej o nie dbać. Jednakowe korpusy na różnych poziomach umożliwiają mobilność poszczególnych warstw. Dobrze tez mieć na uwadze popularność danego wymiaru w środowisku - ze względu na możliwość zakupu, sprzedaży, wymiany i wzajemnej pomocy pszczelarzy. Przy malowaniu uważać trzeba na farby pestycydowe - w ciepłych krajach ule maluje  się na biało, w innych rejonach - najczęściej na kolor imitujący drewno, brązowy i zielony. Dla każdej rodziny potrzeba 5-6 korpusów. Pojedynczy korpus może być używany na wiele różnych sposobów. Poza rolą mieszkaniową, korpusy mogą też służyć do transportu i przechowywania plastrów, przenoszenia "naczyń" oraz jako aplikatory kwasu mrówkowego.

Ul idealny - Ule wielokorpusowe - Krata odgrodowa

Drugim elementem,  nieodzownym przy nowoczesnej pracy z rodziną, jest krata odgrodowa. Wykorzystuje się ją do zatrzymywania matki lub trutni z dala od miodu, czyli obszarów gniazda służących do gromadzenia miodu. Krata odgrodowa dla matek - matalowa lub z tworzywa sztucznego - ma szczeliny szerokości 4,3 mm. W przypadku trutni szczeliny mają szerokość 5,2 mm, co zapewnia swobodne  przejście matce, ale już nie trutniom. Te drugie kraty odgrodowe wykorzystywane są do specjalnych zadań hodowlanych - do separowania trutni.

   Jak już wspomniano, kraty odgrodowe wykonywane są z tworzywa sztucznego bądź z metalu. Dawniej wykorzystywane kraty drewniane już od pewnego czasu odchodzą do lamusa. Kraty odgrodowe układane są albo bezpośrednio na ramkach, albo też są mocowane drewnianymi ramami i układane pomiędzy korpusami. Rozwiązanie z mocowaniem za pomocą drewnianych ram - dzięki odstępowi pomiędzy siatką a krawędziami ramek plastrów - zapewnia pszczołom lepsze dojście do miodu, jednak utrudnia szybkie przeniesienie  jego zapasów. Aby zapobiec błędom budowlanym pszczół, zachowany musi być odstęp 6-8 mm od kraty odgrodowej do órnych i dolnych ramek plastrów. Kraty odgrodowe spotkać można w różnych typach uli, nie tylko w wielokorpusowych.

                                                                                                        

Ul idealny - Ule wielokorpusowe - Powałka

Do wygodnej pracy przy pszczołach  nieodzowna jest powała ula. Wykorzystuje się ją na przykład jako dno przy transporcie korpusów miodowych z pasieki do pomieszczeń, w których odbywa się wirowanie miodu, gdzie dodatkowo chronią bagażnik samochodu przed zabrudzeniem miodem, który może wypłynąć przy uszkodzeniu zasklepów miodowych. Zdejmowany z ula korpus kładzie się na powałkę, a następnie zakrywa, aby zapewnić pszczołom spokój i chronić je przed drapieżnikami. Stos korpusów budujemy, układając jeden na drugim, na końcu zakrywamy wszystko drugą powałką. Przy braku powałek trzeba tak budować stos, aby element nakrywający konstrukcję stanowił szczelną płytę.

Ul idealny - Ule wielokorpusowe - Daszek

Dobrym zwyczajem przy zadaszaniu ula jest uwzględnienie izolacji. Jest ona niezbędna - zarówno ze względu na promieniowanie słoneczne, jak i na unikania skraplania się wody z gniazda. Konieczne jest oczywiście utrzymanie prawidłowego odstępu pomiędzy izolacją a górnymi beleczkami plastrów, aby zapobiec budowaniu języczków woszczyzny. Przy długotrwałym transporcie dobrze jest zaopatrzyć daszek w zapewniającą przewiew siatkę. Zintegrowanie z daszkiem podkarmiaczki raczej przeszkadza w pracy z ulem, niż pomaga.

Ul idealny - Ule wielokorpusowe - Dennica

Dennica, jak zwyczajowo nazywa się najniższą część ula wielokorpusowego, ogranicza całą konstrukcję od dołu. Częścią dennicy jest wkładka wylotowa, za pomocą której można regulować wielkość otworu wylotowego i dopasowywać go do siły rodziny - jedno i drugie zabezpiecza ją przed intruzami. W przypadku wystąpienia obfitego wziątku pszczoły miodne mają zwyczaj budować plastry niemal w każdym wolnym miejscu. Potrafią do tego celu zaadoptować nawet wolną przestrzeń między dennicą ula a ziemią. Takiej "dzikiej zabudowie" zapobiec możemy, redukując tą przestrzeń do 20 mm.

Dennice dzisiejszych uli spełniają wiele różnorodnych zadań: zapewniają przepływ powietrza podczas transportu rodziny, pozwalają diagnozować występowania roztoczy Varroa, mieszczą licznie rodzące się młode pszczoły. Powinny przy tym pozostawać jak najczystsze i nie powinno na nich być żadnych nieprawidłowych zabudowań.

Nie ma jednak nic za darmo - przy wyborze dennicy trzeba pójść na pewien kompromis. Jeżeli utrzyma się właściwy odstęp pszczeli, na spodzie dennicy nie będzie praktycznie możliwe gromadzenie się nadmiaru pszczół. Jeśli zbudujemy tzw. wysoką dennicę, mogą pojawić się dobudowane przez pszczoły języczki woszczyzny. Wysokość 3 - 4 cm pozwala już pomieścić pewną część robotnic, a ryzyko zabudowy woszczyzną jest nadal niskie.

WSKAZÓWKI:
- im bardziej płytka  dennica, tym mniej nieprawidłowych zabudowań i tym łatwiej pszczołom utrzymać ją w czystości
- im wyższa dennica, tym większa skłonność pszczół do zabudowania jej w całości plastrami w przypadki obfitego występowania nektaru
- w okresie zimowym i w czasie, gdy zmniejsza się liczebność rodziny, na dnie wysokiej dennicy pszczoły mają bardziej ograniczony dostęp do odpadów niż przy dennicy płaskiej
- w wolnej przestrzeni dennicy wysokiej mogą czasowo znaleźć schronienie wygryzające się pszczoły. Im mniej miejsca, tym trudniej spełnić to wymaganie
- w przypadku występowania warrozy dennica pełni dodatkową rolę - pozwala wykrywać i określać liczebność roztoczy i usuwać je "od spodu" bez ingerencji w gniazdo.

Ul idealny - Ule wielokorpusowe - Korpusy

Wielkość korpusu w poszczególnych systemach determinują rozmiary ramek. W zależności od systemu przewidziane mogą być tej samej lub różnej wielkości korpusy do magazynowania miodu i do wychowu czerwia. Wielkość ramek ma istotny wpływ na założenie gniazda i zapasy miodu. Oprócz wygody pracy, wielu pszczelarzy zwraca również uwagę na masę korpusów.

Ul idealny - Ule wielokorpusowe - Odstęp pszczeli

Odkrycie przez pastora L. L. Langstrotha tzw. odstępu pszczelego stanowiło jeden z kamieni milowych w rozwoju pszczelarstwa. Gdy Langstroth odłożył plaster tak, że pomiędzy górną krawędzią ramki a daszkiem pozostało 9,5 mm, okazało się, że według pszczół pozostawiona przestrzeń jest za mała, aby można było wykorzystać ją do budowania fragmentów plastra  i magazynowania pokarmu, a jednocześnie dostatecznie duża, aby nie zabudować ją propolisem. Była ona wykorzystywana przez owady jako przejście, tym samym też kontrolowana i utrzymywana w czystości. Rzeczywiście, przy zachowaniu odstępu na poziomie około 8 mm okazuje się, że przestrzeń ta nie jest zabudowana. Na dnie ula odległość ta może wynosić nawet 20 mm. Skutkiem tego odkrycia było powstanie rozkładanej konstrukcji ula, z którego bez wysiłku wyjąć można ramki z plastrami, a także wynalezienie przegródek, siatek rozdzielających, w końcu także miodarek, umożliwiających wydobywanie miodu z plastrów bez ich uszkodzenia. Wywodzący się od nazwiska pastora ul typu langstroth jest dziś szeroko rozpowszechniony wśród pszczelarzy.

Ul idealny - Ule wielokorpusowe

Od lat 60 ubiegłego wieku, kiedy to opracowano pierwsze systemy uli wielokorpusowych, obserwuje się duży postęp w dziedzinie tych systemów. Ule takie, w zależności od liczebności rodziny, składają się z odpowiedniej liczby korpusów, w których umieszczone są plastry, i mają własny daszek i dennicę. Ule wielokorpusowe można ustawić na zwykłym podłożu w przypadkowym ogródku, można też na polnej drodze, a nawet w lesie. Zapewnia to tym konstrukcją doskonałą mobilność. Dzięki wygodzie przemieszczania ula możliwe jest wykorzystywania źródeł pożytku, które normalnie leżą poza zasięgiem lotu pszczół. Dobre warunki świetlne w przypadku instalacji na wolnym powietrzu oraz nieograniczona swoboda przemieszczania się przy zarządzaniu pasieką stanowią dodatkowe zalety tych konstrukcji.

Ul wielokorpusowy składa się z jednego lub więcej korpusów, jednej dennicy i daszka. Dodatkowymi elementami pomocniczymi mogą być m.in. przegródki, siatki, powałki, pierścienie dystansujące.