Wyposażenie na początek - Ule

Z bogatej oferty sklepów pszczelarskich należy wybrać ul odpowiadający naszym potrzebom. Najczęściej wybór pada na systemy wielokorpusowe. Osoby zainteresowane chowem pszczół, ale niedysponujące dostateczną siłą fizyczną pozwalającą im dźwigać ciężkie korpusy, nie muszą jednak się zniechęcać. Korzystając z uli takich jak stojaki czy leżaki, możemy wygodnie opiekować się pszczołami, bez specjalnego wysiłku fizycznego.
Jeśli chcemy zbierać miód spadziowy, powinniśmy zdecydować się na dzieloną część gniazdową. Lepszy jest przecież miód  w słoikach niż miód w formie pozostawionego rodzinie na zimę pokarmu (nieodpowiedniego zresztą dla pszczół).

Pierwsze kroki - Odpowiedni moment - Wiosna

To najlepszy moment, jeśli chce się szybko zarobić pierwsze pieniądze. Zresztą, wielu praktykujących pszczelarzy poleca wyłącznie tę porę roku na rozpoczęcie pracy z pszczołami. Wymaga to jednak sporo przygotowań, aby młodego pszczelarza nie przerósł natłok obowiązku. Wiosenny rozwój rodziny przebiega w różny sposób, i czasem rzeczywiście jest to nieustanna gonitwa. Jeśli przejmuje się rodzinę na początku okresu występowania pożytków, przejmuje się też obowiązek przygotowania ramek, dokonania poszerzania gniazd, tworzenia nowych rodzin, zapobiegania nastrojowi rojowemu, określenia dojrzałości miodu, miodobrania, przetworzenia miodu i wiele innych.
Pszczoły kupowane na wiosnę są zasadniczo nieco droższe, ponieważ sprzedawca poniósł ryzyko i koszty związane z ich przezimowaniem. Jeśli jednak wybierze się właściwe miejsce na pasiekę i jeśli  ma się w życiu trochę szczęścia, już pierwszy sprzedany miód może pokryć poniesione koszty. Oczywiście nie obejmuje to jeszcze kosztów bieżących.
Aby wiosenny start zakończył się sukcesem, konieczne jest staranne przygotowanie. Trzeba mieć dostateczny zapas ramek z węzą, korpusów, kompletny park maszynowy do produkcji miodu itd. Zaprzyjaźniony pszczelarz jest wtedy szczególnie cennym towarzyszem.

Pierwsze kroki - Odpowiedni moment - Jesień

Jesienny debiut pomaga zgromadzić adeptowi pszczelarstwa odpowiednie doświadczenie i pozwala mu już w zimie oddawać się obserwacji pszczół. Pszczelą rodzinę przejmuje się po dokarmianiu. Ponieważ przejmuje się na siebie także ryzyko związane z przezimowaniem pszczół, ich cena jest często korzystniejsza. Ważnym aspektem pielęgnacji pszczół jest dziś zwalczaniem warrozy. Na początku zimy przeprowadza się więc likwidację pozostałych po jesiennym leczeniu resztek roztoczy. Już choćby z tego powodu jesień jest dobrą porą na debiut - daje szansę na wcześniejsze przygotowanie się do tych prac i ewentualnie zorganizowanie pomocy kolegów pszczelarzy.
Jest jeszcze jedna zaleta: jeśli ma się już urządzony w ogródku ul, z o wiele większym zapałem studiuje się literaturę i katalogi pszczelarskie. A i na dalsze szkolenie uczęszcza się z większym entuzjazmem.

Pierwsze kroki - Odpowiedni moment

Nie ma ograniczeń odnośnie pory roku, w której należy rozpocząć chów pszczół. Można zacząć na wiosnę, latem i jesienią. Nawet w zimie można zająć się pszczelarstwem, jeśli dostawcy zgłosi się zapotrzebowanie na pszczoły. Ta pora roku jest dobra, aby przyjrzeć się ofercie sklepów pszczelarskich i zasięgnąć w nich porady. Na wiosnę, w "ferworze walki", często nie ma na to czasu.

Pierwsze kroki - Odpowiednie cechy charakteru

Jeżeli jesteś zainteresowany zachodzącymi w przyrodzie procesami, masz dar obserwacji, chętnie zajmujesz się zwierzętami, lubisz spędzać czas na łonie natury, a przy tym chciałbyś też zbierać jej dary - masz najważniejsze cechy charakteryzujące dobrego pszczelarza. Na pewno przyda ci się też smykałka do prac ręcznych.
Prawidłowego obchodzenia się z pszczołami można się nauczyć. Przed ich żądłami można się ochronić. Z pewnością nie pomoże ci strach przed nimi - konieczne jest jego opanowanie, np. poprzez okazjonalne poddawanie się użądleniom. Na szczęście, choć użądlenia przez pszczoły nie można całkiem wykluczyć, to w praktyce pszczelarskiej są one rzadkie.

Pierwsze kroki

No dobrze - zainteresowanie zajmowaniem się pszczołami już jest, a co dalej? Najlepszy początek to wizyta w pobliskiej pasiece, a następnie w lokalnym związku pszczelarskim. Tam często okazuje się, że dla początkujących pszczelarzy organizowane są specjalne kursy, dowiemy się również, kto i gdzie je prowadzi. Poprzez lokalne organizacje pszczelarskie można nawiązać kontakt z mieszkającymi w okolicy pszczelarzami, którzy w razie potrzeby posłużą radą i podadzą pomocną dłoń. Zdecydowanie najważniejsze jest zaliczenie odpowiedniego kursu dla początkujących. Oprócz podstaw teoretycznych, kursy takie obejmują również zajęcia praktyczne, a w wielu przypadkach stwarzają one okazje do nabycia własnych rodzin lub odkładów pszczelich.

Praktyczne pszczelarstwo

Jest wiele powodów, dla których warto zająć się użytkownikiem pszczół. Jednym z najpowszechniejszych jest miód, którego smak budzi w ludziach chęć samodzielnej jego produkcji. Ale powodem rozpoczęcia przygody z pszczołami może być również podziw dla ich pilności i umiejętności, które poznaje się z opowiadań albo kontaktów z praktykującymi pszczelarzami. Może nim być także spotkanie z rojem pszczół, który można czasem zobaczyć, jak uwiązuje się na krzaku.

Zwalczanie warrozy - Zastosowanie kwasów organicznych - Kwas mlekowy

Pszczoły na plastrach wyjętych z ula są spryskiwane 15% roztworem kwasu mlekowego. W ten sposób nie przedostaje się on do komórek z czerwiem. Jest to metoda nadająca się do zwalczania resztek Varroa w rodzinach, jak również do redukcji stopnia infekcji w nowo utworzonych rodzinach, które nie mają jeszcze czerwia. Na każdy plaster obsiadany przez pszczoły potrzeba 3-4 ml kwasu.

Zwalczanie warrozy - Zastosowanie kwasów organicznych

Na co zwrócić uwagę, aby otrzymać jak najlepsze rezultaty?
- rodzina musi znajdować się już w kłębie zimowym
- w ulu nie może być żadnego czerwia
- temperatury na zewnątrz muszą mieścić się w przedziale od -5 stopni C do 5 stopni C
- przygotowany roztwór musi być całkowicie jednorodny, bez widocznych kryształków kwasu. Kryształki nie mogą osadzać się na dnie butelki - w razie potrzeby należy podgrzać ciecz do temperatury 20 stopni C
- kłąb należy spryskać równomiernie
- przy rodzinach zajmujących dwa korpusy jeden z nich można zdjąć
- w zbitym kłębie substancja trafi tylko na pszczoły zewnętrze, czego skutkiem jest bardzo niska skuteczność operacji
Uwaga: wielokrotne opryskiwanie kwasem szczawiowym w krótkich odstępach czasu może znaczenie osłabić pszczoły!

Zwalczanie warrozy - Zastosowanie kwasów organicznych - Sporzadzanie roztwpru kwasu szczawiowego

1. Ustalamy potrzebną objętość cieczy.
2. Do butelki z szeroką szyjką wlewamy ciepłą wodę - połowę docelowej objętości i wymaganą ilość dyhydratu kwasu. Całość mieszamy, potrząsając, aż kwas całkowicie rozpuści się w wodzie. Nie mogą osadzać się przy tym jego kryształy, dlatego temperatura roztworu musi wynosić 20 stopni C.
3. Dodajemy 500 ml syropu lub roztworu cukru 3:2. Mieszamy, potrząsając butelką.

Zwalczanie warrozy - Zastosowanie kwasów organicznych - Kwas szczawiowy

Stosowane roztwory kwasu szczawiowego są przeznaczone do leczenia rodzin nieposiadających czerwia. W tym okresie możliwe jest zaaplikowanie kwasu metodą odparowywania do atmosfery ula za pomocą odpowiednich urządzeń. Kwas szczawiowy to substancja znajdująca się w wielu artykułach spożywczych np. rabarbarze, czekoladzie, burakach ćwikłowych. Jeśli nie jest używany w dużych ilościach, to - według obecnego stanu wiedzy - nie powoduje szkodliwych efektów ubocznych.
Pracując z kwasem szczawiowym, musimy pamiętać o ochronie, ponieważ konieczna będzie praca z roztworami o wysokim stężeniu i przebywanie w oparach kwasowych.
- Przy korzystaniu z kwasu szczawiowego należy bezwzględnie unikać kontaktu ze skórą i wdychania substancji
- Najlepiej sprawdzone w praktyce są roztwory 3%, sporządzone przez rozpuszczenie 30g dyhydratu kwasu szczawiowego w 1:1 roztworu wodnego cukru 1:1. W ulach dwukorpusowych stosujemy 50 ml takiego roztworu, w jednokorpusowym 25 ml. Spryskujemy nim kłąb zimowy.

Zwalczanie warrozy - Zastosowanie kwasów organicznych - Kontrola działania kwasu

Dwa dni po przeprowadzeniu leczenia należy policzyć martwe roztocza na dennicy. Najpierw obumierają pasożyty dorosłych pszczół, ale wraz z wygryzieniem się młodych owadów, do dennicy trafiają roztocza uwalniane z czerwia. W kolejnych dniach - nawet do 12 dób po zastosowaniu kwasu - na dennicy nadal można znaleźć martwe roztocza. Po użyciu kwasu mrówkowego populacja warrozy licząca tysiąc osobników w ciągu dwóch dni powinna zmaleć do połowy, a więc 500 roztoczy.