Postępowanie z plastrami - Plastry - Odciąganie ramek pracy.

Przy użytkowaniu pszczół należy zadbać, aby owady miały dostatecznie duże możliwości rozbudowy gniazda, w tym odbudowy plastrów na dziko. Oprócz węzy, zawsze muszą być dokładane ramki pracy. Zapewnia to pszczołom zajęcie i umożliwia im dowolną zabudowę komórek - zarówno pszczelich, jak i trutowych. Jeśli nie pozostawi się owadom tej swobody wyboru i poda im wyłącznie plastry z węzą, znajdującej się w niej wytłoczenia denek pszczelich zostaną zignorowane, a pszczoły zbudują na nich komórki trutowe.

Postępowanie z plastrami - Plastry - Wytapianie starych plastrów

Ponieważ wysokiej jakości stalowy drut o grubości 0,4 czy 0,5 mm jest wytrzymały i odporny na działanie kwasu, często szkoda jest wycinać go za każdym razem z ramki podczas odnawiania plastrów. Jeśli wytopi się plaster w topiarce słonecznej, drut pozostanie w takim stanie, że można go ponownie naciągnąć w ramce i wykorzystać.
Jeśli wybierze się tę metodę, opłaca się zainwestować w wydajną, łatwą w obsłudze topiarkę. Przed ponownym wykorzystaniem drutu ramki należy go wyczyścić i zdezynfekować.

Postępowanie z plastrami - Plastry - Odnawianie plastrów

W przypadku dziko żyjących pszczół odnawianie plastrów odbywa się niejako samoczynnie, dzięki działalności motylicy woskowej. Gdy rodzina słabnie, mole zagnieżdżają się w nieobsiadanych przez pszczoły plastrach i rozpoczynają ich niszczenie. Kiedy jednak siła rodziny wzrasta, plastry są ponownie zabudowywane. Niestety, ten sposób ich odnawiania nie ma zastosowania w pasiekach. Dlatego zadaniem opiekunów pasiek jest wycinanie ciemnych fragmentów plastrów i podawanie pszczołom węzy do rozbudowy. Jest to niezbędny środek utrzymania higieny gniazd pszczelich.
W porze wychowu czerwia każdy plaster gniazdowy jest zaczerwiony 15 razy. Kokon poczwarki pozostaje wewnątrz komórki - po każdej wygryzanych pszczół. Nawet mimo że ścianki kokonu są cieniutkie, z czasem komórki coraz bardziej się zmniejszają. Dąży się więc do tego, aby w skali roku odnowić przynajmniej  połowę plastrów gniazdowych.
Aby skontrolować wiek plastra, ogląda się go pod słońce, trzymając palce z tyłu. Jeśli kontury palców nie są już widoczne, ramkę należy odłożyć - podobnie jak wszystkie, na których pojawiły się błędy zabudowy. Im krytyczniej wybieramy plastry do odnowy, tym lepiej wpływa to na jakość gniazda.

Postępowanie z plastrami - Plastry - Plaster z tworzywa sztucznego

W sprzedaży można spotkać węzę wykonaną z tworzywa sztucznego. Jest to pokryta woskiem folia PCV z wytłoczonymi sześciokątnymi komórkami w wosku i foli. Wielu pszczelarzy z niechęcią odnosi się do takich nienaturalnych rozwiązań, a relatywnie wysokie ceny dodatkowo do nich zniechęcają.

Postępowanie z plastrami - Plastry - Wtapianie węzy

Przy wprawianiu węzy druciany szkielet jest rozgrzewany tak, aby łatwo zatapiał się w mocowanej węzy. Ciepło wytwarza się specjalnym wytapiaczem, który przy niskim napięciu przytyka się do drutów. Węza musi być wstępnie podgrzana do temperatury 25 stopni C, samo pomieszczenie robocze też nie powinno być wychłodzone. Jeśli nie dopilnuje się tych warunków, węza po umieszczeniu w ulu może się silnie odkształcić.
Przed wtapianiem węza układana jest wewnątrz ramki w taki sposób, aby z każdej strony pozostawiony był podobny odstęp. Musi być zachowana odległość  3 mm od dolnej listwy. Jeśli nie dopilnuje się tych odstępów, plaster wypaczy się w gorącym powietrzu ula, czego w szeroko pojętym interesie pszczół należy za wszelką cenę unikać. Jeżeli przy wtapianiu nie zachowa się ostrożności i zbyt mocno  nagrzeje druty, węza zostanie pocięta na kilka kawałków.
Alternatywnym sposobem zamocowania węzy jest wykorzystanie deski wielkości arkusza węzy. Węzę układa się na desce, a na to dopiero przykłada ramkę. Gdy teraz podgrzeje się druty, ramka zatopi się w węzie.

Postępowanie z plastrami - Plastry - Druty

Lata doświadczeń pszczelarzy pokazały, że do przymocowania węzy do ramek najlepiej sprawdza się druciany szkielet. Inne metody mocowania węzy są dziś praktycznie porzucone.
Drut nawleka się pionowo lub poziomo. W poziomie zaplata się cztery druty, w pionie - pięć. W pionie naciąga się wygodniej, i nie wymaga się tu wstępnego napinania drutu. Ale ta orientacja ma też pewne wady - może na przykład powodować ściśnięte ramki, w wyniku czego węza nie zawsze mieści się wewnątrz ramki. Przy takim nawlekaniu ponadto pojawia się więcej dzikiej zabudowy, gdzie na dodatek przy wycinaniu języczków wosku można przypadkiem przeciąć drut. Dlatego też w celu nawleczenia drutu w górnej lub dolnej listwie ramki wykonuje się wzdłużne nacięcie.
Orientacja pozioma rozwiązuje część wspomnianych problemów. Wymaga mocniejszego drutu i dobrego napięcia, aby uzyskać sztywność konstrukcji. Bez tego zamocowana węza może się wypaczyć, zwłaszcza w dolnej części. Do zaplatania w orientacji pionowej wykorzystuje się drut o grubości 0,4 mm, zaś do poziomej - o grubości 0,5 mm.