Naturalnie pszczelim produktem, wydzieliną gruczołów woskowych robotnic. Budują z niego plastry i te najdoskonalsze, najekonomiczniejsze jakie można wymyślić komóreczki, celki, w których przechowują miód, wychowują potomstwo, składają pierzgę. Woskiem również zasklepiają kiedy trzeba plastry i mateczniki. Teoretycznie pszczoła może wyprodukować o połowę wosku mniej niż sama waży. Najwyższym jej osiągnięciem byłoby wówczas 50 mg tej substancji, czyli... jeden pień powinien dostarczać 5—7 kg, podczas gdy rzeczywista wydajność wynosi średnio 50 dag z jednego ula. Do wytworzenia 1 kg wosku pszczoły zużywają 4 - 8 kg miodu. A wosk przecież nie kosztuje 4 - 8 razy drożej od miodu. Ale kto bardzo chce, może podnieść jego produkcję. Przekonano się także, że pszczoły kaukaskie, w porównaniu z naszymi, nie tylko wytwarzają więcej miodu, ale i wosku. Jeśli pszczelarz zaopatruje ule w plastry, może uzyskiwać większe ilości wosku. Poza tym otrzymuje surowiec woskowy z uli chorych, przeznaczonych do likwidacji itp. Gatunków surowca woskowego, a potem samego czystego wosku, jest kilka, a wydobywanie wosku, przetapianie, segregowanie i wreszcie przechowywanie to cała sztuka. Największym niebezpieczeństwem, które grozi przechowywanej woszczynie, jest... motylica i pleśń. Nieraz pszczelarze, zanim woszczynę przechowuje, dają ją pszczołom do oczyszczenia z resztek miodu. Ochroną przed motylicą jest zbijanie woszczyny w kule jak najtwardsze, aby nie było dostępu powietrza. Niektórzy okrawki wosku wkładają do papierowych worków, wylewają na woszczynę nieco benzyny i szczelnie owiązują. Pary benzyny zabijają gąsienice motylicy, a susz przechowuje się bez strat. Ale worek trzeba zawiesić, by nie dostały się do niego myszy. W skład wosku wchodzi ok. 15 związków chemicznych, głównie estrów, ale także występują w nim wolne kwasy, alkohole i węglowodory. Są też związki mineralne oraz barwniki i substancje aromatyczne, a także nieco kitu pszczelego. Wosk nie rozpuszcza się w wodzie ani w glicerynie, słabo w alkoholu i eterze. Natomiast rozpuszcza się w benzynie ekstrakcyjnej, w chloroformie i ciepłej czystej terpentynie. Jego wilgotność waha się od 0,1 do 2,5%.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz