Loty godowe i trutowiska

W dzisiejszych czasach powszechną praktyką jest tworzenie nowych rodzin o docelowej sile. Poddanie matki odbywa się z reguły poprzez poddanie mateczników na wygryzieniu. Celem unasienienia matki odwiedzają miejsca gromadzenia się trutni w promieniu do trzech km od ula. W tym miejscu nie ma kontroli nad tym, z kim matka się kojarzy. Taki sposób unasienienia jest wskazany dla matek użytkowych. Hodowlę matek reprodukcyjnych powinniśmy jednak prowadzić, kontrolując także naturalne unasienienie się. Unasienienie takich matek na pasieczysku kończy się produkowaniem matek mało wartościowych.
Jeżeli trutowiska są oddzielone geograficznie od innych pasiek, wówczas, korzystając z wystawienia odpowiedniej liczby rodzin ojcowskich, można w znacznym stopniu kontrolować kojarzenie matek z trutniami, co z kolei pozwala na uzyskanie matek o powtarzalnych cechach i odpowiednim genotypie.
Na wykorzystanie trutowiska jest czas jeszcze w czerwcu, a nawet w lipcu. Naturalnie, hodowana linia matek musi być dopasowana do materiału ojcowskiego. Przywiezienie matek na trutowisko należy zazwyczaj zgłosić, na miejscu dostosować się do regulaminu trutowiska, w rodzinkach weselnych nie może być trutni, a typ ulika weselnego musi odpowiadać dopuszczalnemu do stosowania na trutowisku. Należy mieć przy sobie świadectwo zdrowia pasieki, w której zasiedlone zostały rodzinki weselne. Po uiszczeniu niewielkiej opłaty za unasienienie można przeważnie spodziewać się wymarzonych skojarzeń. Pobyt na trutowisku jest szczególnym wydarzeniem, które przy okazji pozwala wymienić doświadczenie z innymi hodowcami, jak też i z osobą je prowadzącą, co często jest źródłem wielu wartościowych informacji.
W polskich warunkach trutowiska funkcjonują niezwykle rzadko, gdyż ze względu na gęste przepszczelenie ich skuteczność jest niewielka. Wszystkie powyżej opisane walory przy hodowli matek wyjątkowo cennych, a nade wszystko ich unasienienie określonymi, wcześniej wyselekcjonowanymi trutniami, uzyskuje się przy pomocy sztucznego unasienienia matek pszczelich. Jest ono w kraju bardzo rozpowszechnione - rocznie sztucznie unasienia się ponad 60 tyś. matek pszczelich. Jest to znacznie więcej niż sama sztucznie unasienionych matek na całym świecie i co najmniej 10 razy więcej niż we wszystkich krajach Europy.