Zbieranie pożywienia stanowi - obok obrony rodziny - kolejne zadanie, którego nie wykonują trutnie. Z tego właśnie powodu w ich układzie pokarmowym brak jest żołądka miodowego (wola), który spełnia kluczową rolę podczas przynoszenia pokarmu do ula.
W wolu robotnice transportują ogromne ilości nektaru, spadzi lub wody. Pojemność żołądka miodowego sięga nawet 60 mm3 pokarmu - stanowi to ponad połowę masy ciała owada. Pierścień odwłoka rozsuwając się w miarę napełnienia żołądka miodowego, tak że wydaje się on przezroczysty. Transportowany pożytek może być w każdej chwili wykorzystany przez robotnicę jako źródło energii - w tym celu część pokarmu przesuwana jest do jelita środkowego. W drugą stronę nie jest to już jednak możliwe - pokarm, który raz przedostanie się przed przedżołądek, nie może trafić z powrotem do wola. Takie rozwiązanie, mimo pozornej niedogodności, ma zwykłą zaletę - ogranicza ona bakterią trawiennym dostęp do przenoszonego przez pszczołę nektaru.
Głównym narządem trawiennym pszczół jest jelito środkowe. Tam pożywienie przekształcane jest w związki proste, które przez ściany żołądka przedostają się do jamy brzusznej. Niewykorzystane substancje odżywcze krążą przez jakiś czas, a potem są składowane w podbrzuszu w postaci ciała tłuszczowo - białkowego. Zapewnia to rezerwę pokarmową o szczególnym znaczeniu dla pszczół zimowych, która wykorzystana jest również do odżywiania larw. Pozostałości trawienne są usuwane z jelita środkowego do jelita cienkiego, a stąd do odbytnicy. Do jelita cienkiego uchodzą też kanaliki, zwane cewkami Malpigiego, spełniające rolę nerek - szereg cienkich kanalików odprowadzających z krwi owada kwasy moczowe i inne resztki pokarmowe. Jelito tylne gromadzi produkty trawienia w okresie przerwy zimowej lub w innych okresach o ograniczonych możliwości lotów, a znajdujące się na nim gruczoły rektalne odwadniają masy kałowe i zapobiegają ich fermentacji. Jelito tylne, zbudowane z cienkiej i elastycznej tkanki, może się bardzo mocno rozciągać - do tego stopnia, że napełnione wypełnia prawie cały odwłok. Podczas gdy robotnice mają nierozwinięte organy płciowe, u trutni i matek zajmują one znaczną część odwłoka.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz